Τι είναι το ειδικό προστατικό αντιγόνο;

Το ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA) είναι ένα ένζυμο που παράγεται από τα επιθηλιακά κύτταρα του αδένα προστάτη και χρησιμοποιείται για την λέπτυνση του σπέρματος ενός άνδρα. Μια μικρή ποσότητα PSA είναι πάντα στην κυκλοφορία του αίματος, αλλά τα αυξημένα επίπεδα μπορεί να υποδεικνύουν μια μη φυσιολογική κατάσταση του αδένα. Η εξέταση PSA θα μας επιτρέψει να εντοπίσουμε εάν υπάρχει υψηλό επίπεδο PSA σε έναν ασθενή, καθώς αυτό μπορεί να υποδηλώνει την ύπαρξη καρκίνου του προστάτη. Η ύπαρξη υψηλών επιπέδων PSA δεν σημαίνει πάντοτε ότι ο ασθενής έχει καρκίνο του προστάτη, καθώς υπάρχουν πολλές άλλες παθήσεις που μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα PSA σε ένα άτομο, όπως ένας διευρυμένος ή φλεγμονώδης προστάτης.

Η εξέταση PSA μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε άνδρες που δεν είναι γνωστό ότι έχουν τις νόσους ως εξέταση αξιολόγησης. Μπορεί κανονικά να χρησιμοποιηθεί για να μετρήσει την επιθετικότητα του καρκίνου του προστάτη και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε άνδρες με καρκίνο του προστάτη για την παρακολούθηση της ασθένειάς τους. Ωστόσο, το PSA δεν είναι αποκλειστικά συνδεδεμένο με τον καρκίνο του προστάτη καθώς πολλές άλλες ασθένειες μπορεί να προκαλέσουν αυξημένο επίπεδο PSA. Η συχνότερη είναι η καλοήθης υπερτροφία του προστάτη (BPH), η οποία υπάρχει όταν ο προστάτης αυξάνεται σε μέγεθος, πράγμα που συμβαίνει κανονικά με τη γήρανση. Η προστατίτιδα, η οποία είναι λοίμωξη του προστάτη, είναι μια άλλη σχετικά κοινή αιτία αυξημένου PSA. Άλλες καταστάσεις που μπορεί να συνεισφέρουν σε ένα αυξημένο επίπεδο PSA είναι η ισχαιμία ή το έμφραγμα, η κατακράτηση ούρων, η βιοψία προστάτη και των οργάνων της ουρήθρας.

Δεν παράγουν όλα τα άτομα που έχουν καρκίνο του προστάτη μεγάλο μέρος ανιχνεύσιμης αύξησης του επιπέδου στο PSA αίματος, ακόμη και με προχωρημένες ασθένειες, πράγμα που αποτελεί έναν από τους περιορισμούς της εξέτασης αξιολόγησης PSA.

Γιατί μετράμε τα επίπεδα του ειδικού προστατικού αντιγόνου;

Το ειδικό προστατικό αντιγόνο θεωρείται δείκτης των πιθανών προβλημάτων του προστάτη, η χρησιμότητά του όμως έχει συχνά αμφισβητηθεί λόγω της περιορισμένης ευαισθησίας του ενζύμου αυτού. Αυξημένα επίπεδα PSA μπορεί πράγματι να υποδηλώνουν την παρουσία μια  καλοήθους διαταραχής, λόγω παθήσεων όπως είναι η ύπαρξη ενός όγκου στον προστάτη.

Το πιο συχνό επίπεδο PSA στις υψηλότερες τιμές είναι 4ng / mL, αλλά δεδομένου ότι ο προστάτης γενικά αυξάνει σε μέγεθος και παράγει περισσότερο PSA με την γήρασνη, είναι φυσιολογικό να υπάρχουν χαμηλότερα επίπεδα στους νεαρούς άνδρες και συνεπώς υψηλότερα επίπεδα σε ηλικιωμένους άνδρες. Υπάρχουν ποσοστά PSA ανάλογα με την ηλικία και έχουν ως εξής: ηλικία 40 έως 49, 2,5 ng / mL, ηλικία 50 έως 59, 3,5 ng / mL, ηλικία 60 έως 69, 4,5 ng / mL, ηλικία 70 έως 79, 6,5 ng / mL. Όταν τα επίπεδα PSA αυξάνονται πάνω από 10ng / mL, η πιθανότητα καρκίνου του προστάτη αυξάνεται δραματικά. Αυτά όμως δεν είναι οι καλύτεροι δείκτες των σχετιζόμενων με την ηλικία επιπέδων PSA ,καθώς υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να τους επηρεάσουν. Ωστόσο, είναι καλύτερο να θεωρούμε τα 4ng / mL ως την υψηλότερη κανονική τιμή του PSA στο αίμα.

Πρότυπο προετοιμασίας

Η δειγματοληψία γίνεται συνήθως το πρωί στο νοσοκομείο. Δεν απαιτούνται ειδικές προετοιμασίες για την εξέταση αυτή. Ο γιατρός θα σας συμβουλεύσει και θα σας συστήσει εάν πρέπει να είστε νηστικοί πριν από την εξέταση αίματος. Θα πρέπει να ενημερώσετε το γιατρό σας για κάθε φάρμακο που παίρνετε πριν από την εξέταση, καθώς ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές μπορεί να επηρεάσουν τα αποτελέσματα της εξέτασης αίματος.

 

Είναι η εξέταση επώδυνη ή επικίνδυνη;

Η εξέταση δεν είναι ούτε επώδυνη ούτε επικίνδυνη. Ο ασθενής μπορεί να αισθανθεί μια αίσθηση μουδιάσματος κατά την είσοδο της βελόνας στον βραχίονα όταν εξάγεται αίμα για την εξέταση.

 

Πώς γίνεται η εξέταση;

Η εξέταση αποτελείται από μια απλή εξέταση του δείγματος αίματος.