Dijabetesna retinopatija je uobičajena komplikacija izazvana dijebatesom koja pogađa oči. Javlja se kada dolazi do porasta nivoa šećera u krvi koji oštećuje krvne sudove tkiva koje je osetljivo na svetlo, a koje se nalazi na zadnjoj strani oka (mrežnjača). Ovo stanje može da se razvije kod bilo koje osobe koja ima dijebates tipa 1 ili 2. Lečenje je neophodno kako bi se sprečile dalje komplikacije na oku, pa čak i slepilo.
Simptomi
Među znacima i simptomima dijabetesne retinopatije mogu biti:
Zamućeni vid
Lebdeće tačke ili predmeti u vidnom polju
Otežano uočavanje boka
Slepilo
Dijabetesna retinopatija obično zahvata oba oka.
Uzroci
Dijabetesna retinopatija uzrokovana je kada previsok nivo šećera u krvi dovodi do zakrčenja sitnih krvnih sudova koji ishranjuju mrežnjaču, čime se dotok krvi u nju prekida. Kao odgovor, oko pokušava da stvori nove krvne sudove; međutim, oni se obično ne formiraju kako treba što dovodi do curenja krvi.
Postoje dva tipa dijabetesne retinopatije:
Rana dijabetesna retinopatija: Stanje kod koga su zidovi krvnih sudova mrežnjače oslabljeni, a ne dolazi do stvaranja novih krvnih sudova
Uznapredovala dijabetesna retinopatija: Stanje gde dolazi do zatvaranja oštećenih krvnih sudova, stvaraju se nove abnormalne krvne ćelije u mrežnjači koje mogu da dovedu do daljih komplikacija u oko, i porasta pritiska u očnoj jabučici.
Faktori rizika
Faktori koji su povezani sa većim rizikom od oboljevanja od dijabetesne retinopatije su:
Trajanje dijabetesa
Visok krvni pritisak
Visok nivo holesterola
Nedovoljna kontrola šećera
Pušenje
Trudnoća
Pripadnost crnoj, hispanoameričkoj ili indijanskoj rasi
Komplikacije
Među komplikacijama koje se mogu javiti zbog dijabetesne retinopatije su:
Krvarenje staklastog tela: curenje krvi u područje u oku i oko njega
Odvajanje mrežnjače: stanje kod koga se ovaj deo oka odvaja od tkiva koje mu pruža potporu
Glaukom: grupa stanja u oku koja dovodi do pojačanog očnog pritiska i slepila
Slepilo: Gubitak vida
Lečenje
Lečenje dijabetesne retinopatije zavisi od njenog tipa i od toga koliko je stanje ozbiljno. Rana dijabetesna retinopatija može samo da zahteva pregled oka kako bi se utvrdilo da li je osobi potrebno dalje lečenje, ako i praćenje nivoa šećera u krvi. Uznapredovala dijabetesna retinopatija može da zahteva:
Fokalno lečenje laserom kako bi se zaustavilo ili usporilo curenje krvi i tečnosti unutar oka.
Sveobuhvatno lasersko lečenje cele površine mrežnjače kako bi se suzili abnormalni krvni sudovi.
Vitrektomija u cilju uklanjanja krvi iz središta oka kao i ožiljnog tkiva koje dovodi do odvajanja mrežnjače.
Operativni zahvat često usporava ili zaustavlja napredovanje dijabetesne retinopatije, ali ne dovodi do izlečenja stanja. Budući da je dijabetes doživotno stanje, buduće oštećenje mrežnjače i gubitak vida mogući su čak i nakon tretmana. U ovom slučaju često se preporučuju redovni pregledi oka i dodatne terapije.
Prevencija
I dok prevencija dijabetesne retinopatije nije uvek moguća, redovni pregledi oka i praćenje nivoa šećera u krvi mogu da spreče pojavu daljih komplikacija i potpuni gubitak vida. Evo nekoliko preporuka koje mogu da pomognu u prevenciji dijabetesne retinopatije:
Zdrava, izbalansirana ishrana
Redovna fizička aktivnost
Obraćanje pažnje na svaku promenu vida
Pridržavanje uputstva lekara prilikom uzimanja lekova
Kontrola krvnog pritiska i nivoa holesterola
Prestanak pušenja
Godišnji lekarski pregledi kod oftalmologa.
