Definicija

Ishemijski kolitis javlja se kada je dotok krvi koja ishranjuje debelo crevo smanjen zbog sužavanja ili blokiranja arterije. Smanjeni protok krvi ne obezbeđuje dovoljno kiseonika za ćelije digestivnog trakta. Ovo može da dovede do oštećenja kolona i do osećaja bola. Ova bolest može da zahvati bilo koji deo debelog creva. Većina ljudi koji imaju ovo stanje osećaju bol u levoj strani abdomena.

Ishemijski kolitis obično se javlja kod osoba starijih od 60 godina. Može da dođe do samoizlečenja, ali je potrebna terapija lekovima kako bi se izbegle infekcije ili operacija u slučaju da je došlo do oštećenja debelog creva.

 

Simptomi

Simptomi ishemijskog kolitisa mogu biti:

Bol

Grčevi koji mogu da se jave naglo ili postepeno

Osećaj hitnog pražnjenja creva

Dijareja

Ukoliko pacijent ima bolove na desnoj strani stomaka, onda je rizik od ozbiljnije komplikacije veći.

Pravovremena dijagnoza i pravilno lečenje mogu da spreče ozbiljne komplikacije, tako da bi pacijent trebalo hitno da potraži lekarsku pomoć ukoliko se oseća nelagodno, ima teškoće da ostane u mirnom položaju, ili oseća iznenadan i jak bol u stomaku.

 

Uzroci

Nije uvek jasno šta dovodi do smanjenog dotoka krvi u debelo crevo. Nekoliko faktora može da poveća rizik od ishemije debelog creva, i to su:

Opstrukcija creva izazvana ožiljnim tkivom, kilom ili tumorom

Nagomilavanjem masnih naslaga na zidovima arterija

Opasno nizak krvni pritisak povezan sa insuficijencijom srca, velikom operacijom ili povredom

Operacija izvršena nad srcem i krvnim sudovima

Operacije digestivnog trakta ili ginekoloških organa

Tromboza krvnog suda (tromb u arteriji koja ishranjuje debelo crevo)

Medicinski poremećaji (zapaljenje krvi, lupus ili anemija srpastih ćelija)

Upotreba metamfetamina ili kokaina

Rak debelog creva (retko)

Iako u retkim slučajevima,  neki lekovi mogu da dovedu do pojave ishemijskog kolitisa. Ti lekovi su:

Antibiotici

Tablete za srce i migrenu koje sužavaju krvne sudove

Hormonski preparati (na primer: estrogen)

Nesteroidni anti-zapaljenski lekovi

Neki lekovi za sindrom iritabilnog creva

Lekovi za hemoterapiju

 

Faktori rizika

Faktori rizika za nastanak ishemijskog kolitisa su:

Starosna dob-javlja se kod osoba starijih od 60 godina

Visok holesterol

Prethodna medicinska stanja, poput: operacije u abdomenu, srčane insuficijencije, niskog krvnog pritiska i stanja šoka

Operacija (nad aortom)

Sindrom iritabilnog creva

Izuzetno intenzivno vežbanje (trčanje maratona)

 

Komplikacije

Ishemijski kolitis se obično sam od sebe umiri nakon dva do tri dana. Međutim, u nekim slučajevima on može dovesti do sledećih komplikacija:

Gangrene

Perforacije

Infekcije creva

Opstrukcije creva

 

Lečenje

Iako se simptomi mogu smanjiti u roku od dva, tri dana, lekar može da preporuči neki od sledećih metoda lečenja:

Antibiotike koji će sprečiti zapaljenje

Infuziju

Lečenje eventualnog postojećeg oboljenja

Izbegavanje lekova koji sužavaju krvne sudove (pilule za srce, za migrenu i neke hormonske lekove)

Ukoliko je stanje teže i ne dolazi do poboljšanja, ukoliko je debelo crevo oštećeno, pacijentu će možda biti potrebna operacija kako bi se:

Uklonilo nekrotično tkivo

Sanirala perforacija

Ugradilo premošćavanje blokade crevne arterije

Uklonio deo debelog creva koji je sužen zbog postojanja ožiljnog tkiva, a koje je dovelo do blokade

 

Prevencija

Mnoge osobe sa ishemijskim kolitisom se brzo oporave i nikad ne dođe do ponovne pojave ovog stanja. Iako se stanje samo od sebe može popraviti, nije tačno jasno šta je do njega dovelo, ali se kao preporuka za smanjenje rizika od nastanka ishemijskog kolitisa, savetuje sledeće:

Izbegavanje lekova koji smanjuju protok krvi

Lekovi za snižavanje holesterola

Lečenje određenih postojećih stanja (bolest srca, visok krvni pritisak ili dijabetes)

Redovna fizička aktivnost.