Multipli mijelom je rak koštane srži kod koga se nenormalne količine belih krvnih zrnaca, leukocita, nekontrolisano umnožavaju.
Multipli mijelom je jedan od najčešćih oblika raka koštane srži. On napada plazma ćelije – bela krvna zrnca koja stvaraju antitela čiji je zadatak zaštita organizma od infekcija. Plazma ćelije prolaze kroz kancerogenu promenu, one počinju nekontrolisano da se umnožavaju i time otežavaju proizvodnju zdravih crvenih krvnih zrnaca, leukocita i trombocita. Ove abnormalne kancerogene ćelije plazme nazivaju se ćelije mijeloma.
Ćelije mijeloma proizvode abnormalni broj antitela, a sa druge strane, proizvodnja zdravih belih krvnih zrnaca koja štite telo od infekcija je umanjena. Ćelije mijeloma takože uništavaju koštano tkivo, što dalje void do bolova u kostima, lomljenja kostiju i otpuštanja dodatnih količina kalcijuma u krvotok.
Smanjeni broj crvenih krvnih zrnaca uzrokuje smanjenu sposobnost krvi da prenosi kiseonik do organa u telu, dok smanjeni broj trombocita može dovesti do abnormalnog krvarenja.
Multipli mijelom se češće pojavljuje kod ljudi iznad 40 godina starosti.
Simptomi
Simptomi multiplog mijeloma su sledeći:
umor
bledilo
kratak dah
bolovi u kostima, naročito u leđima, budući da se ćelije mijeloma umnožavaju i nakupljaju širom čitavog koštanog sistema
laka lomljivost kostiju
ponavljajuće infekcije
lako pojavljivanje modrica, čak i bez povređivanja
žeđ, česta potreba za mokrenjem i zatvor usled povećane koncentracije kalcijuma u krvi
Kod nekih pacijenata simptomi mogu da izostanu, posebno u ranom stadijumu bolesti.
Uzroci
Uzroci multiplog mijeloma nisu poznati. Poznato je da počinje od jedne abnormalne plazma ćelije koja se nalazi u koštanoj srži. Kada jednom započne, ćelija počinje ubrzano da se umnožava i ne umire – ćelije raka ne slede normalan ćelijski ciklus.
Faktori rizika
Dobro poznati faktori rizika multiplog mijeloma su:
starosna dob
rasa – čećše se razvija kod pripadnika crne rase nego kod bele
monoklonalna gamapatija neodređenog značaja – primećeno je da se kod 1% osoba sa ovim stanjem razvije multipli mijelom.
Komplikacije
Komplikacije izazvane multiplom mijelomom mogu biti:
krute kosti koje se lako lome
recidivirajuće infekcije
anemija
smanjen rad bubrega zbog povećanog nivoa kalcijuma u krvi.
