Svrabež

Definicija

Svrabež, takođe poznat i kao pruritus, je dosadno, iritirajuće i neprijatno stanje koje nagoni osobu da se češe po koži. Može biti posledica osipa, psorijaze ili dermatitisa. Takođe može biti i simptom nekog postojećeg oboljenja, kao bubrežne insuficijencije ili bolesti jetre.

Koža može delovati normalno, ili mogu postojati crveni tragovi na koži ili čak izrasline i čirevi.

Rešenje za svrab koji se javlja leži u pronalaženju stanja koje ga je i izazvalo, kao i lečenje tog uzroka. U metode lečenja ubrajaju se: lekovi, obloge ili svetlosna terapija, kao i neke mere kućne nege, poput proizvoda protiv svraba, hladnih kupki, antialergijske odeće, ili bilo čega što bi moglo da pomogne pacijentu.

 

Simptomi

Osoba može imati simptome svraba samo na jednom delu tela, ili pak na čitavoj površini. Može da se javi i bez ikakvih vidljivih promena na koži, a može biti povezan i sa sledećim simptomima:

Crvenilo kože

Tačkice

Kvrge

Čirevi

Suva ili ispucala koža

Hrapava ili krastava tekstura kože

 

Koža koja svrbi može da bude samo na određenom delu tela (ruci ili nozi), a može zahvatiti i čitavo telo. Svrab kože može da se javi bez nekih vidljivih promena na koži. Ali može da se javi i u pratnji:

Crvenila

Kvrgica, tačkica ili čireva

Suve, napukle kože

Hrapave ili krastave teksture kože

 

Svrab može biti privremen ili dugotrajan. Ukoliko svrab traje duže vreme, preporučuje se da osoba ode kod lekara specijaliste zato što preterano češanje može da ošteti kožu i dovesti do infekcije.

 

Uzroci

Uzroci svraba kože mogu biti:

Suva koža

Osipi (crvena koža, iritirana koža, krvge, čirevi)

Određena stanja kože poput: ekcema ili dermatitisa, psorijaze, šuge, vaški, boginja ili koprivnjače

Neko oboljenje unutrašnjih organa (oboljenje jetre, oboljenje bubrega, anemija usled nedostatka gvožđa, problemi sa tiroidnom žlezdom, rak, leukemija ili limfom)

Stanja koja zahvataju nervni sistem poput: multiple skleroze, dijabetes melitusa, uklještenog nerva ili herpes zostera

Supstance poput: vune, hemikalija, sapuna, kozmetike ili neke hrane koji dovode do iritacije kože ili hemijske reakcije

Neke pilule, antibiotici ili lekovi protiv bolova

Trudnoća (neke žene imaju svrab, posebno u predelu stomaka, butina, grudi i ruku)

 

Komplikacije

Preterano trljanje ili češanje kože može još više da pojača svrab i dovede do povrede kože, infekcije ili ožiljaka.

 

Lečenje

Kada je uzrok svraba kože poznat, lečenje za to stanje obuhvata primenu lekova, saniranja postojećeg stanja koje je izazvalo svrab ili svetlosnu terapiju.

Lekovi:

Kortikosteroidne kreme

Inhibitori kalcineurina

Oralni antihistaminici

Antidepresivi

Lečenje postojećeg oboljenja: nebitno koju bolest treba lečiti, da li se radi o bolesti bubrega, nedostatku gvožđa, bolesti bubrega ili problema sa tiroidnom žlezdom, lečenje će dovesti do poboljšanja simptoma svraba, a izlečenje bolesti će dovesti do toga da svrab potpuno nestane.

Fototerapija ili svetlosna terapija: koža se izlaže tretmanima svetlosnih zraka ili ultraljubičastoj svetlosti čime se svrab stavlja pod kontrolu.

 

Prevencija

Neke od preventivnih mera koje se mogu preduzeti kako bi se smanjio rizik od svraba kože su:

Izbegavanje češanja

Smanjenje stresa

Izbegavanje supstanci koje iritiraju kožu

Upotreba kvalitetnih krema za vlaženje kože

Nošenje lagane pamučne odeće

Upotreba blagih deterdženata za pranje.