Definicija
Otečeno koleno predstavlja čest problem koji nastaje prilikom nakupljanja prekomerne količine tečnosti u ili u okolini zgloba kolena. Drugi nazivi za prisustvo vode u kolenu su ‘’efuzija kolena” i ”voda u kolenu”.
Otečeno koleno može biti rezultat prekomerne upotrebe kolenog zgloba, iznenadnog udarca u kolenu regiju ili postojećeg oboljenja i stanja. U zavisnosti od etiologije, može biti asimptomatski ili sa prisustvom bola i ukočenošću.
U cilju određivanja tačnog uzroka otoka, adekvatna dijagnoza je neophodna. Kada se dijagnoza postavi, adekvatan tretman se može odrediti.
Simptomi
Kada je u zglobu kolena sadržana veća količina tečnosti, mogu postojati ograničenja u savijanju i ispravljanju donjeg ekstremiteta u potpunosti. Znaci i simptomi prisustva vode u kolenu mogu uključivati:
Bol u kolenu
Ukočensot kolena
Otok afeciranog kolena
Uzroci
Postoje mnogobrojni faktori koji mogu izazvati otok kolena. Najčešći uzroci su: povrede kolena i oboljenja.
Povrede kolena pri kojima nastaje povećana produkcija i akumulacija tečnosti u i oko kolenog zgloba uključuju:
Prelome kostiju
Iritaciju usled prekomerne upotrebe zglobnih površina kolena
Kidanje ligamenta
Kidanje hrskavice
Uzročna stanja i oboljenja koja mogu dovesti do prekomerne produkcije i akumulacije tečnosti u i oko zgloba kolena podrazumevaju:
Osteoartritis
Reumatoidni artritis
Infekcije
Giht
Pseudogiht
Burzitis
Ciste
Tumorske promene
Faktori rizika
Postoji nekoliko faktora rozika koji povećavaju mogućnost za nastanak otečenog kolena i to su:
Starija uzrastna dob: šanse za nastanak otečenog kolena povećavaju se sa starošću pacijenta
Učestvovanje u određenim sportovima: distorzija kolena ili iznenadan udarac u koleno tokom određenih sportova može voditi povredama kolena koje izazivaju oticanje.
Prekomerna gojaznost: prekomerna težina može stvoriti veći pritisak na zglob kolena što u zauzvrat vodi nastanku otečenog kolena
Komplikacije
Gubitak mišićne funkcije
Bekerova cista: bolna vrećasta kolekcija ispunjena tečnosšću koja se formira u kolenu
Lečenje
Terapeutski pristupi kod postojanja otoka kolena zavise od nekoliko faktora kao što je prethodna medicinska istorija pacijenta, etiopatogenetski uzrok nastanka otoka kolena, stepen težine oboljenja kao i udruženih simptoma.
Nekoliko terapeutskih modaliteta uključuju:
Ordiniranje oralne medkamentozne terapije ili oralnih kortikosteroida u cilju redukcije bola i zapaljenskog procesa kolenog zgloba
Pridržavanje vežbi fizikalne rehabilitacije kao i propisanim vežbama u cilju poboljšanja funkcije kolena i jačine pokreta
Postoji nekoliko preporučenih hirurških procedura:
Artrocenteza: hirurška procedura koja uključuje uklanjanje viška akumulirane tečnosti iz kolena u cilju smanjenja pritiska
Artroskopija: hirurška procedura koja uključuje plasiranje artroskopa ( tubusne cevi) u predeo zgloba (intraartikularno) u cilju eliminacije viška tkiva kao i reparacije oštećenog kolena.
Zamena zgloba: hirurška procedura koja podrazumeva zamenu postojećeg kolenog zgloba sa individualno dizajniranim veštačkim zglobom.
Prevencija
Postoji nekoliko preporuka koje se primenjuju u cilju održavanja opšteg zdravstvenog stanja kao i prevencije povreda:
Održavanje telesne težine u fiziološkim granicama u cilju eliminacije dodatnog opterećenja kolena
Redovna fizička aktivnost i učestvovanje u određenim aktivnostima kao što su podvodni aerobik i plivanje
Ojačavanje pripadajuće muskulature zglobu kolena u cilju prevencije povreda.
