Η διπλωπία είναι μία διαταραχή κατά την οποία ο ασθενής κοιτάζοντας σε ένα αντικείμενο βλέπει δυο είδωλα. Τα δύο είδωλα μπορεί να είναι δίπλα-δίπλα, το ένα πάνω από το άλλο ή και τα δύο μαζί. Βασικά, υπάρχει πρόβλημα στην προβολή της εικόνας στον αμφιβληστροειδή χιτώνα ο οποίος πέφτει σε διαφορετικό σημείο στο ένα μάτι από το άλλο.

Η διπλωπία μπορεί να είναι συνεχής ή επίμονη, να επανεμφανίζεται κάθε τόσο ή να συμβαίνει μόνο όταν κοιτάζουμε σε συγκεκριμένη κατεύθυνση. Η αιτία της διπλωπίας εξαρτάται από το εάν επηρεάζει μόνο το ένα μάτι (μονόφθαλμη διπλωπία ) ή και τα δύο μάτια (διόφθαλμη διπλωπία). Αυτό μπορεί επίσης να καθορίσει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.

Υπάρχουν περιπτώσεις μονόφθαλμης διπλωπίας όπου το πρόβλημα επιμένει ακόμα και εάν καλύψουμε το ένα μάτι. Αυτό το πρόβλημα συνήθως σχετίζεται με τις ανωμαλίες της επιφάνειας του κερατοειδούς ή του αμφιβληστροειδούς  χιτώνα ή άλλα προβλήματα του κερατοειδούς. Η διόφθαλμη διπλωπία ωστόσο εξαφανίζεται εάν καλύψουμε το ένα μάτι. Η πιο συνηθισμένη αιτία της είναι ο στραβισμός, αλλά μπορεί και να σχετίζεται με κάποιο νευρολογικό ή μυϊκό πρόβλημα.

Μια άλλη μορφή της διπλωπίας είναι η φυσιολογική διπλωπία, η οποία κάνει τα αντικείμενα που βρίσκονται στο φόντο του οπτικού πεδίου, τα οποία δεν βρίσκονται στο κέντρο εστίασης, να εμφανίζονται ως διπλά. Ο εγκέφαλος μας συνήθως αντισταθμίζει αυτή τη μορφή διπλωπίας και έτσι τις περισσότερες φορές δεν την παρατηρούμε.

Κάποια σημάδια και συμπτώματα της διπλωπίας είναι ο πόνος κατά την κίνηση των ματιών, είτε στο ένα ή και στα δύο μάτια, οι πονοκέφαλοι, η ναυτία, η πτώση των βλεφάρων, ο στραβισμός του ενός ή και των δύο ματιών (που μοιάζει με αλληθώρισμα ή το λεγόμενο «τεμπέλικο μάτι»), ο πόνος γύρω από τα μάτια (στους κροτάφους ή στα φρύδια) και η αδυναμία στα μάτια.

Η διάγνωση της διπλωπίας θα πρέπει να γίνει από έναν ειδικό οφθαλμίατρο, ο οποίος θα υποβάλει τον ασθενή σε εξετάσεις ώστε να διαπιστώσει εάν η διπλωπία είναι μονόφθαλμη ή διόφθαλμη, καθώς και σε άλλες εξετάσεις όπως επιπλέον εξετάσεις αίματος, αξονική και μαγνητική.

Ποιες ασθένειες συσχετίζονται με την διπλωπία;
Οι ασθένειες οι οποίες ίσως συσχετίζονται με την διπλωπία περιλαμβάνουν τις εξής:

  • Αμβλυωπία
  • Καταρράκτης
  • Αστιγματισμός
  • Πονοκέφαλοι
  • Ημικρανίες
  • Θυμός
  • Αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς
  • Αλλαντίαση
  • Κερατόκωνος
  • Βαρεία Μυασθένεια
  • Διάχυτη τοξική βρογχοκήλη (Νόσος Graves)
  • Ρετινοβλάστωμα
  • Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια
  • Υπερθυρεοειδισμός
  • Σκλήρυνση κατά πλάκας
  • Εγκεφαλικό
  • Στραβισμός
  • Έλκος του κερατοειδούς
  • Αληθής πολυκαιταραιμία

Θυμηθείτε ότι η παραπάνω λίστα δεν περιλαμβάνει όλες τις πιθανές ασθένειες και καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε έναν ιατρό σε περίπτωση που τα συμπτώματα επιμένουν.

Ποια είναι η θεραπεία για την διπλωπία;
Η καταλληλότερη θεραπεία για την διπλωπία εξαρτάται από την αιτία και από το εάν πρόκειται για μονόφθαλμη ή διόφθαλμη διπλωπία. Ο ασθενής ίσως χρειασθεί να χρησιμοποιήσει διορθωτικούς φακούς επαφής, οι οποίοι μπορούν να συνδυαστούν με ορθοπτική θεραπεία ώστε να βελτιωθεί η πάθηση με συγκεκριμένες ασκήσεις. Άλλες θεραπείες περιλαμβάνουν την επέμβαση με λέιζερ, επέμβαση στον οπτικό μυ, η χρήση γυαλιών, η αλλαντική τοξίνη (botox), η χρήση καλύμματος στο ένα μάτι και η διόρθωση στο πρίσμα των γυαλιών. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις ίσως κριθεί αναγκαία η επανατοποθέτηση του βολβού του ματιού.

Πότε να επισκεφτώ έναν ιατρό;
Εάν η διπλωπία δεν είναι μια προσωρινή πάθηση, συνιστάται να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας ώστε να εντοπίσει την υποβόσκουσα αιτία και συνεπώς την καταλληλότερη θεραπεία.