Diuretyki to leki stosowane w stymulowaniu wydzielania wody i elektrolitów z nerek, które w efekcie zwiększają produkcję oraz wydalanie moczu (diureza). Stosowane są w leczeniu nadciśnienia, stanów obrzęku, w przypadkach hipowolemii i konieczności szybkiego usunięcia substancji odpadowych i toksycznych z organizmu.
Diuretyki dzielą się na sześć głównych grup w zależności od mechanizmu działania:
- Diuretyki tiazydowe: ograniczają reabsorbcję sodu i chloru w kanalikach nerkowych powodując zwiększone wydalanie potasu (chlorotiazyd i związki o podobnej strukturze, takie jak chlorotalidon, indapamid, metolazon i mefruside)
- Diuretyki pętlowe: powodują intensywną, stosunkowo krótkotrwałą diurezę zależącą od przyjętej dawki (furosemid, bumetanid, kwas etakrynowy)
- Diuretyki oszczędzające potas (amiloryd, triamteren, antagonisty aldosteronu)
- Inhibitory anhydrazy węglanowej: stosowane głównie w zmniejszaniu ciśnienia wewnątrzgałkowego u pacjentów z jaskrą (acetazolamid, dichlorofenamid)
- Diuretyki osmotyczne: stosowane są w zmniejszaniu lub zapobieganiu występowania obrzęku mózgu i zmniejszaniu ciśnienia wewnątrzgałkowego (mannitol, mocznik)
- Diuretyki rtęciowe (Mersalyl): te leki mają niskie znaczenie z punktu widzenia leczenia
W jaki sposób przyjmować diuretyki?
Diuretyki dostępne są komercyjnie w postaci tabletek lub kapsułek do stosowania doustnego lub w postaci roztworów do zastrzyków.
Diuretyki zawsze powinny być przyjmowane według recepty i należy ściśle przestrzegać wskazań lekarza w kwestii dawkowania i sposobu przyjmowania. Niepostępowanie według wskazań lekarza może zmniejszyć przyswajanie leku lub skutkować nieskutecznością leczenia.
Przeciwwskazania i ostrzeżenia związane ze stosowaniem diuretyków
Efekty uboczne przyjmowania diuretyków zależą od leku oraz dawkowania. Najpowszechniejsze efekty uboczne obejmują:
- Bóle głowy
- Niewyraźne widzenie
- Rozwolnienie
- Zawroty głowy
- Niedociśnienie ortostatyczne
Co więcej w niektórych przypadkach leki mogą potencjalnie mieć ostre efekty uboczne, takie jak odwodnienie, zaburzenia elektrolitowe, które na ogól charakteryzują się następującymi objawami:
- Nudności lub wymioty
- Słabość lub zmęczenie
- Słabe lub nieregularne tętno
- Zwiększone pragnienie
- Suchość w jamie ustnej
- Skurcze mięśni
- Zmiany nastroju
- Splątanie
W rzadkich przypadkach diuretyki mogą powodować pojawianie się krwi w moczu i stolcu, zwiększoną podatność na krwawienie i/lub wysypkę.