Czym jest kobalt?
Kobalt jest pierwiastkiem śladowym, obecnym w organizmie w niewielkich ilościach (jest to około 1 miligrama). Jest on aktywnym centrum koenzymów zwanych kobalaminami, niezbędnym śladowym minerałem dietetycznym dla wszystkich zwierząt i aktywnym składnikiem odżywczym dla bakterii, alg i grzybów. Kobalt uczestniczy również w zależnym od biotyny cyklu Krebsa – procesie, który organizm wykorzystuje do rozbijania cukrów na energię. Minerał ten nie jest uważany za niezbędny jako oddzielny składnik odżywczy, ponieważ jest on potrzebny jako część witaminy B12, która sama w sobie jest niezbędna.
Jaka jest funkcja kobaltu?
Kobalt jest integralną częścią witaminy B12 i dlatego jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania komórek. Bierze on również udział w produkcji czerwonych krwinek i produkcji związków przeciwbakteryjnych i przeciwwirusowych, które zapobiegają infekcjom. Kobalt odgrywa również kluczową rolę w metabolizmie tłuszczów i węglowodanów, a także w syntezie białek i konwersji kwasu foliowego w jego aktywnej postaci. W układzie nerwowym kobalt jest odpowiedzialny za zapobieganie demielinizacji, czyli stanu, który powoduje uszkodzenie błony pokrywającej włókna nerwowe w mózgu i rdzeniu kręgowym. Zapewnia to ciągłość skutecznej transmisji impulsów nerwowych.
Jakie produkty są bogate w kobalt?
Kobalt jest obecny w produktach spożywczych takich jak wątróbka, nerki, mięso, ostrygi, małże, ryby, mleko, fermentowane produkty sojowe i piwo. Niewielkie ilości kobaltu znajdują się również w warzywach, takich jak sałata, kapusta, szpinak, figi i rośliny strączkowe. Produkty bogate w witaminę B12 są jedynym źródłem kobaltu aktywnie wykorzystywanego przez organizm.
Jakie jest dzienne zapotrzebowane na kobalt?
Zalecana dawka dla osoby dorosłej wynosi zazwyczaj od 5 do 8 mg kobaltu dziennie. Jeśli jest taka konieczność, to suplementy kobaltu najlepiej jest przyjmować w formie witaminy B12. Kobiety w ciąży lub karmiące piersią powinny zawsze skonsultować się z lekarzem przed podjęciem jakichkolwiek suplementów mineralnych, w celu uniknięcia wyrządzenia szkód sobie i dziecku.
Jakie są konsekwencje niedoboru kobaltu?
Niedobór kobaltu wiąże się z niedoborem witaminy B12. Jedną z najpowszechniejszych konsekwencji jest niedokrwistość złośliwa, która jest chorobą charakteryzującą się objawami, takimi jak zmęczenie, osłabienie, drętwienie i mrowienie rąk i nóg, nudności, utrata masy ciała, dezorientacja i ból głowy. Jeśli objawy te utrzymują się przez dłuższy czas, niedobór kobaltu może powodować zaburzenia neurologiczne, uszkodzenia nerwów, utratę pamięci, zmiany nastroju i psychozę. W najgorszym przypadku może również zakończyć się śmiercią.
Jakie są konsekwencje nadmiernego spożycia kobaltu?
Nadmierne spożycie kobaltu może powodować problemy z sercem, w tym zastoinową niewydolność serca. Może również prowadzić do nadmiernego wytwarzania czerwonych krwinek (czerwienica), ze zwiększonym ryzykiem tworzenia się skrzepów krwi i udaru. Wysoki poziom kobaltu może wytwarzać wole (powiększenie tarczycy) i wpływać niekorzystnie na funkcjonowanie tarczycy. Może również powodować hiperglikemię, czyli stan, który wiąże się ze zwiększonym poziomem cukru we krwi.
Czy przyjmowanie kobaltu w formie suplementów jest do czegoś potrzebne?
Kobalt może być przepisywany w formie witaminy B12 w leczeniu niedokrwistości złośliwej. Z reguły jednak, aby zagwarantować wystarczające ilości tego minerału, najlepiej jest polegać na zdrowej, dobrze zbilansowanej diecie.