Czym jest wapń?
Wapń to najczęściej występujący w organizmie minerał. 99% jego całkowitej ilości koncentruje się w kościach (gdzie gromadzi się w postaci węglanów) i zębach. Oprócz budowania kości i utrzymywania ich w dobrej kondycji, wapń pomaga również zapobiegać krzepnięciu krwi. Wspomaga również prawidłową pracę serca, nerwów, mięśni i innych układów ciała. Ponieważ nasz organizm nie może sam produkować wapnia, ważne jest, aby spożywać go wraz z pożywieniem. Niestosowanie się do tych zaleceń może powodować osłabienie kości, ponieważ to z nich nasze ciało będzie pobierać wapń.
Jaka jest funkcja wapnia?
Wapń jest niezbędny w rozwoju i utrzymaniu w dobrym zdrowiu kości i zębów. Kości są w ciągłym procesie przebudowy, która obejmuje resorpcję i odkładanie się wapnia w nowej tkance kostnej. Tylko 1% wszystkich zasobów tego minerału bierze udział w innych funkcjach, takich jak: kurczenie się mięśni, transmisja nerwów, wydzielanie hormonów, rozszerzanie naczyń krwionośnych i kurczenie się naczyń krwionośnych.
Jakie pokarmy są bogate w wapń?
Produkty spożywcze są najlepszym źródłem wapnia. Głównymi źródłami tego produktu są mleko i jego pochodne, w szczególności ser, jogurt i inne fermentowane produkty mleczne. Minerał ten występuje również w niektórych zielonych warzywach liściastych, takich jak kapusta pekińska, jarmuż i brokuły. Jest on także obecny w chlebie, tofu, orzechach, jak również w wielu rybach i skorupiakach (takich jak sardynki, małże czy omułki).
Jakie jest dzienne zapotrzebowanie na wapń?
Zalecane dzienne spożycie wapnia wynosi 800 mg. Dawka ta różni się jednak w zależności od wieku danej osoby. Co więcej, dzienne zapotrzebowanie na wapń wzrasta u kobiet w ciąży i podczas karmienia piersią. Niektóre osoby mogą wymagać suplementacji wapnia, aby dostarczyć organizmowi zalecaną ilość. Jest to szczególnie ważne u dzieci, które nie otrzymują wystarczającej ilości wapnia w swojej diecie, ponieważ są one w wieku, kiedy rosną i rozwijają strukturę kości.
Jakie są konsekwencje niedoboru wapnia?
Niedobór wapnia może pozostać bezobjawowy przez krótki okres, jeśli jednak nie jest prawidłowo leczony, może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji. Wczesne objawy obejmują mrowienie i drętwienie palców, skurcze mięśni, drgawki, senność, niewielki apetyt i zaburzenia rytmu serca. Po dłuższym czasie niedoboru może pojawić się osteopenia (zmniejszenie masy kostnej), prowadząca do cięższego przypadku osteoporozy, a w konsekwencji większego ryzyka złamań kości. Kolejną konsekwencją braku wapnia w organizmie może być krzywica, chociaż zdarza się ona częściej w przypadku braku witaminy D. Niedobór wapnia może również dotyczyć osób, które nie wchłaniają wystarczającej ilości wapnia z powodu niektórych chorób, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna, celiakia i po pewnych operacjach jelit.
Jakie są konsekwencje nadmiernego spożycia wapnia?
Nadmiar wapnia we krwi może prowadzić do niewydolności nerek, zwapnienia naczyń krwionośnych i tkanek miękkich, zwiększonego stężenia wapnia w moczu i kamieni nerkowych. Spożywanie zbyt dużej ilości tego minerału może także powodować zaparcia i zakłócać wchłanianie żelaza i cynku. Chociaż rzadziej spotykany, istnieje również związek między wapniem a zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka prostaty i choroby sercowo-naczyniowe.
Czy to prawda, że wapń może pomóc w zapobieganiu osteoporozie?
Niedobór wapnia może zaostrzyć osteoporozę; jednak problem ten należy rozwiązać jak najwcześniej. Tak naprawdę konieczne jest zapewnienie odpowiedniego budulca kościom w młodym wieku.
