Koarktacija aorte (suženje aorte) predstavlja kongenitalno suženje dela aorte (velikog krvnog suda porekla srca koji doprema krv bogatu kiseonikom u ostale regije tela). Nastalo suženje lumena može biti manifestno u bilo kojoj regiji aorte, ali najčešće je lokalizovano neposredno ispod izlaska leve potključne arterije. Kod pacijenta sa koarktacijom, njihova srčana aktivnost je jača te se krv pumpa intenzivnije kroz suženi segment aorte, što izaziva visok krvni pritisak u nivou ispred mesta koarktacije i polja niskog krvnog pritiska u nivou nižem od koarktacije.
Simptomi
Simptomi su u najvećoj meri zavisni od stepena suženja arterije kao i od prisustva drugih srčanih defekata. Novorđenčad sa ozbiljnom koarktacijom imaće sledeće simptome : bleđu kožu, ubrzano disanje, teškoće u ishrani, pojačanu iritabilnost i pospanost u prvim danima života. Nelečena aortna disekcija kod novorođenčadi može voditi u srčanu insuficijenciju i letalan ishod.
Ostala deca i odrasle osobe sa manjim stepenom koarktacije često su asimptomatska ili u ređim slučajevima mogu biti prisutni sledeći simptomi:
Visok krvni pritisak
Bol u grudima
Hladna stopala ili donji ekstremiteti
Vrtoglavica ili nesvestiva
Redukcija fizičkih aktivnosti
Krvarenje iz nosa
Grčevi u nogamatokom treninga
Zastoj u rastu
Nemogućnost napretka
Potmula glavobolja
Kratak dah
Koarktacija aorte može biti asimptomatska dugo vremena.
Uzroci
Tačan etiopatogenetski uzrok koarktacije je još uvek nepoznat. Abnormalnosti u razvoju aorte započinju još pre rođenja. Koarktacija aorte češća je kod osoba sa određenim genetskim poremećajima, kao što su Turner-ov sindrom i često se javlja sa drugim urođenim defektima, kao što su:
Bikuspidalna aortna valvula
Defekti kod kojih je pristuna jedna komora
Ventrikularni septalni defekt
U ređim slučajevima, koarktacija aorte može se razviti kasnije u životu. Traumatski faktori, ozbiljno naruševanje elastičnosti arterijskog zida (ateroskleroza) ili stanja koja izazivaju zapaljenje arterija (Takajaši sindrom) mogu dovesti do suženja aorte, izazivajući nastanak aortne koarktacije.
Faktori rizika
Koarktacija aorte često je udružena sa drugim kongenitalnim srčanim defektima. Ako je kod pacijenta prisutan neki od slečedić defekata: bikuspidalna aortna valvula, perzistentni duktus arteriozus, stenoza aortne ili mitralne valvule, veća je verovatnoća istovremenog postojanja i aortne koarktacije.
Komplikcaije
Komplikacije mogu nastati pre, tokom ili neposredno nakon hirurškog zahvata.
Aneurizma aorte
Disekcija aorte
Ruptra aorte
Moždano krvarenje.
Rani nastanak koronarne arterijske bolesti
Endokarditis (infekcija srca)
Srčana insuficijencija
Promuklost
Bubrežna oboljenja
Paraliza (oduzetost) donje polovine tela (retka postoperativna komplikacija nakon reparacije koarktacije)
Teška hipertenzija
Infarkt
Dugotrajne komplikacije podrazumevaju:
Konstantno ili ponavljano suženje aorte
Endokarditis
Hipertenziju
Prevenciju
Nažalost, ne postoji poznat uzrok način aprevencija navedenog oboljenja s obzirom na kongenitalnju komponentu. Ipak, rana detekcija i lečenje najvažniji su kod pacijenata sa koraktacijom.
