Šta su voljni mišići?
Voljni mišići, takođe poznati i kao “crveni mišići” ili “poprečnoprugasti mišići” su mišići ljudskog tela čiju kontrakciju reguliše voljna moždana aktivnost (odnosno, pod kontrolom su naše svesti).
Voljni mišići podeljeni su u dve grupe: površinske i duboke. Površinski mišići su mimični mišići smešteni u predelu glave i vrata. Duboki mišići s druge strane podeljeni su na skeletne mišiće (pokreću kosti pod uticajem volje) i mišiće koji su vezani za druge organe (na primer za oči, uši/jezik i ždrelo). Svako mišićno vlakno koje ulazi u sastav voljnog mišića povezano je sa nervnim završetkom koji dobija naloge iz mozga; mozak otpušta neurotransmitere koji pokreću čitav niz hemijskih reakcija. Tada dolazi do stvaranja nervnog stimulus koji prenošen od strane motornih nervnih vlakana dovodi do kontrakcije mišića.
Voljni mišići mogu da se podele na osnovu čvorova delovanja. Mišići agonisti su oni mišići koji dovode do pokreta kontrakcijom u samom zglobu, dok su mišići antagonisti oni koji dovode do suprotne akcije u odnosu na neki drugi mišić. U njih spadaju:
- Pregibači: mišići čijom kontrakcijom dolazi do zatvaranja, savijanja zgloba
- Opružači: mišići čijom kontrakcijom se zglob otvara
Mišići odmicači su oni čijom se kontrakcijom ekstremitet odmiče od središnje linije tela, ili od drugog dela tela, dok mišići primicači svojom kontrakcijom omogućavaju ekstremitetu da se kreće ka središnjoj liniji tela ili prema drugom delu tela. U sinergistične mišiće spadaju oni koju obavljaju istu vrstu aktivnosti. Voljni mišići takođe mogu da se klasifikuju na osnovu njihovog oblika kao i dela tela na kojima se nalaze (bicepsi, tricepsi, i kvadricepsi).
Čak i prilikom mirovanja, mišići nikada nisu potpuno opušteni. Pod psihiloškim uticajem, oni su stalno pod umerenim i konstantnim naponom poznatim i kao mišićni ili posturalni tonus. Stanje nazvano hipotonija (tonus mišića ispod normalne vrednosti) obično je izazvano nedostatkom kalijuma u krvi, dok hipertonija (preveliki mišićni tonus u mirovanju) redstavlja stanje koje se javlja obično kod sniženog nivoa kalcijuma u krvi.
Oboljenja koja pogađaju mišiće i/ili nerve koji ih kontrolišu obuhvataju neuromišićne poremećaje. Ti problemi mogu dovesti do spazama ili paralize, zavisno od mesta na kome se javljaju i ozbiljnosti stanja pacijenta. Takođe, veliki broj neuroloških poremećaja može da dovede do problema vezanih za pokretljivost i koordinaciju pokreta. Pronalaženje najboljeg načina lečenja je od suštinske važnosti kako bi se sprečio dalji razvoj bolesti i nastanak komplikacija.
Koja je funkcija voljnih mišića?
Glavna uloga mišićnog sistema je pokretanje. Mišićno tkivo je jedino u našem orgnaizmu koje ima sposobnost kontrakcije i samim tim pokretanja nekog dela tela. Mišići takođe obavljaju i mnoge druge funkcije poput održavanja tela u nekom položaju (sedenju ili stajanju), stabilizacije i potpore zglobovima, proizvodnje toplote u cilju održavanja normalne telesne temperature. Bilo da se radi o izrazu lica, pokretanju ruke, jezika ili prsta, glavna uloga voljnih mišića je uvek ista: omogućavanje osobi da izvodi mišićne pokrete kontrolisane sopstvenom voljom.
